Dr. Nadir Çomak
Bugünkü yazımda iş arayan insanların iş ararken nasıl bir strateji izlemesi gerektiği konusunu işleyeceğim. Çünkü iş arayan genç insanların yaşadığı güçlükler beni derinden etkiliyor. TÜİK kayıtlarına göre, Türkiye genelinde 15 ve daha yukarı yaştakilerde işsiz sayısı, Kasım 2020’de 4 milyon 5 bin kişi olarak kayıtlara geçti. Aynı dönemde işsizlik oranı yüzde 12,9 seviyesinde gerçekleşti. İşsiz olan insanlarımız iş bulma için nasıl bir yol izlemelidir? Nasıl bir düşünce biçimi geliştirmelidir? Nasıl harekete geçmelidir?
İş aramak, iş bulmak ve başarılı olmak için öncelikle doğal süreçlerin işleyişini iyi anlamak gerekiyor. Bunun için de bilimsel düşünce sistemini iyi kavramak gerekiyor. Bunu bir örnekle açıklamak istiyorum. Suyun buharlaşması için sıcaklık gerekir. Isısı artan su böylece buharlaşır ve yükselir. Yükselen su buharı bulutları oluşturur. Bulutlar yükseldikçe atmosferdeki sıcaklık miktarı düşer. Soğuyan su buharı damlacıklar halinde sıvı hale geçer. Ağırlığı artan su damlası yer yüzüne düşer ve böylece yağmur meydana gelir. İş arayan bir kişi de öncelikle içinde bulunduğu bunaltıcı ve zor şatların etkisi ile ısınınca buharlaşan bir su gibi yoğunlaşmalı ve düşüncelerine yükseklik kazandırmalıdır. Düşünceler yoğunlaşıp bir noktaya odaklandığı zaman yükseklik kazanır. Yoğunluğu ve yüksekliği artan düşüncelerin içinden çıktığı bir beyin böylece sürekli çalışarak çözüm aramaya başlar. Burada püf noktası düşünceyi tetikleyecek bilgi taneciklerinin olmasıdır. Su olmadığı zaman buharlaşma da olmayacağına göre, bilgi kırıntıları olmazsa proje üretecek doğru bilgiye de ulaşmak güçleşir. Zaten değirmen taşında buğday tanesi yoksa un öğütmezsiniz. Bu adımda çıkaracağımız 1. Sonuç; İş aramak ve bulmak için bilgi seviyenizi artırın.
Buharlaşan suyun saf suya dönüştüğü gibi bilgiden süzülüp yükselen düşünceler de saf bir hale gelir. Su damlasına dönüşen su buharı gibi sizin kafanızdaki düşünceler de çağrışım yaparak proje fikri haline dönüşür. Bu adımda çıkaracağımız 2. Sonuç; Bilgileriniz işe yarayan projeler haline gelmedikçe bir kıymeti yoktur.
Yağmurun nereye düşeceğini belirleyen en önemli faktör rüzgâr sistemleridir. Rüzgarlar tarafından savrulan bulutlar genelde bir yükseltiye çarparak dağın yamaçlarında yağmura dönüşür. En fazla yağış alan dağlık deniz kıyılarına örnek olarak Doğu Karadeniz kıyıları gösterilebilir. Buradan çıkaracağımız 3. Sonuç; Yağmur damlası gibi değerli proje fikirlerinizin çarpıp yağışa dönüşmesi için kendinize doğru bir rüzgâr sistemi bulun. Yani projelerinizi sürükleyip uygun bir coğrafi konumdaki yükseltilerle buluşturacak bir network sisteminden bahsediyorum. Uygun bir proje ikliminin oluşması için kendinizi anlatabileceğiniz bir ekosistem oluşturmanız gerekir. Bu örnekten çıkaracağımız 4. Sonuç; Doğru proje fikrini doğru insanlara ulaştırmak gerektiğidir. Pazarda maydanoz satılır fakat altın satılmaz.
Yer yüzüne düşen yağmur damlaları uygun bir toprağa düşerse yararlı olur. Sizin üreteceğiniz projeler ve iş geliştirme fikriniz de ancak doğru bir zeminde karşılık bulabilir. Buradan çıkaracağımız 5. Sonuç; Projelerinizi ve iş fikrinizi susamış topraklar gibi yağmur bekleyen ihtiyaç sahiplerine ulaştırmak gerektiğidir.
Genel bir değerlendirme olarak şunu söyleyebiliriz: İş arayan genç insanlar yeni bilgilerle zihinlerini sürekli zenginleştirmelidir. Zenginleşen düşünceler yükselir ve çağrışım yapan bir ilhama dönüşür. Fikirlerin savrulması kaçınılmaz olduğu için doğru bir mecrada ve doğru bir yöntemle ve uygun bir sistematiğe göre düzenlenerek yapılandırılmalıdır. Bu noktada bilişim teknolojileri ve sosyal medya araçlarını kullanarak proje ve iş fikrini çarpıcı bir biçimde sunmak gerekir. Çünkü, ormanda bir kuş ötse ve onu kimse duymamış olsa, o kuş ötmüş sayılmaz (P. Drucker diye hatırlıyorum). Siz de proje ve iş fikrinizi doğru muhataplara ulaştırmak için çalışmalısınız. Çalışırken de dayanıklı, esnek ve çevik olmalısınız. Tıpkı bir su damlasının yaptığı gibi. Su damlaları asla vazgeçmez ve engelleri sızar geçer, aşar geçer, uçar geçer ya da buz olur ve kayaları çatlatır yine hedefine ulaşır. Bu noktada iş aramak ve bir iş fikri geliştirmek için su gibi girişimci olmak gerekir. Özgüveninizi kaybetmeyin, vaz geçmeyin, pes etmeyin ve girişimcilik ruhunuzu koruyun. Ümitsizliğe kapılmadan ve bıkıp usanmadan girişim yapmaya ve sesinizi sosyal medya araçlarını kullanarak doğru yerlere ulaştırmaya devam edin. Proaktif bir iç disiplinle hareket edin (S. R. Covey) ve olumlu düşünerek ve etkili iletişim tarzını kullanarak ve her şeye rağmen yüzünüzdeki tebessümü kaybetmeksizin çabalamaya devam edin (Savaşçı, D. Cüceloğlu).
Dünya hali, işinizi kaybedebilirsiniz, bir müddet işsiz de kalabilirsiniz fakat ümitsiz ve çabasız kalmayın. Ümit ve gayret size her gün yeni bir yaşama enerjisi verir. Her sabah uyandığınızda sizi akşama kadar koşturacak ve coşturacak bir amacınız (IKIGAI) olsun.
